พระรอด พิมพ์ใหญ่ กรุวัดมหาวัน จ.ลำพูน

[บอย ท่าพระจันทโครพ]

"พระรอดองค์ครู องค์เสี่ยหนู ชิโนไทย"
 
พระรอด พิมพ์ใหญ่ กรุวัดมหาวัน จ.ลำพูน เป็นพระที่พบที่วัดมหาวันเพียงแห่งเดียวสันนิษฐานว่าพระฤาษีนารทะเป็นผู้สร้าง สร้างในสมัยหริภุญไชย ศตวรรษที่ 17 ต่อมาในปี พ.ศ.2435 สมัยรัชกาลที่ 5 พระเจดีย์วัดมหาวันชำรุดพังลงจึงพบพระรอด 5 พิมพ์พิมพ์ใหญ่ พิมพ์กลาง พิมพ์เล็ก พิมพ์ต้อและพิมพ์ตื้น พระรอดพิมพ์ใหญ่องค์นี้อยู่ในความครอบครองของเสี่ยหนู ชิโนไทย เป็นพระรอดองค์ดาราอยู่ในหนังสือหลายเล่ม (บ้านเมือง 11 กค. 2564 )

พระรอด พิมพ์ใหญ่ กรุวัดมหาวัน จังหวัดลำพูน เนื้อสีพิกุล

พระรอด พิมพ์ใหญ่ กรุวัดมหาวัน จังหวัดลำพูนนี้ถือเป็นหนึ่งในสุดยอดนิยมในชุดเบญจภาคี ซึ่งอาจจะดูว่านิยมเป็นรองพระสมเด็จวัดระฆังโฆสิตารามก็อาจจะเป็นพระว่าพระรอดเป็นพระที่หาได้ยากมาก 
พระรอดเป็นพระดินเผามีอายุการสร้างยาวนานมากที่สุดเมื่อเทียบกับบรรดาพระเครื่องยอดนิยมในชุดเบญจภาคี คือมีอายุเก่าแก่ถึงพันกว่าปี มีพุทธศิลป์ทวารวดี เอกลักษณ์ของดินที่นำมาสร้างพระรอดนั้น เป็นนวลดินบริสุทธิ์ปราศจากเม็ดกรวดทรายและแร่ธาตุอื่นใดมาเจือปน  เป็นพระที่ถูกบรรจุอยู่ในพระมหาเจดีย์ในวัดมหาวัน ซึ่งแน่นอนว่าจะต้องมีขี้กรุจับแน่น แต่ติดผิวฝังแน่นเป็นดินขี้กรุแบบบาง ๆ เท่านั้น ไม่มีดินเหนียวจับผิวและถือเป็นพระที่สะอาด ไม่ปรากฏน้ำยาว่านเศรษฐีเหมือนกับพระดินเผาในกรุวัดอื่น ๆ

สำหรับตำหนิพุทธศิลป์ของพระรอดพิมพ์ใหญ่นั้น ผมอยาจะขอจำแนกมาบรรยายเพื่อให้ทุกท่านได้ลองศึกษาเป็นแนวทางในการดูพระรอดพิมพ์ใหญ่ตามรายละเอียดดังต่อไปนี้
1.  พระเกศาเป็นพระศกเม็ดโต ๆ ตามศิลป์ของทวารวดี
2. เส้นกระจังหน้า ใต้เม้ดพระศกจะเป็นเส้นกระจังหน้าที่เป็นศิลปืตามธรรมชาติ
3. พระเนตร กลมโตทรงเรียว พระเนตรข้างซ้ายจะอยู่สูงกว่าพระเนตรข้างขวาขององค์พระ
4. จมูก ทรงโตและบานตามศิลป์ของทวารวดี
5. ปากจะใหญ่และกว้างตามศิลป์ทวารวดี แต่ส่วนใหญ่มักจะถุกครูดขึ้นเมื่อขณะถอดพิมพ์ครับ
6. พระกรรณทั้งสองข้าง คมชัดเป็นเส้นตรงยาวลงมาเกือบจรดบ่า ปลายพระกรรณทั้งสองข้างจะมีตำหนิเส้นหักขึ้นบน เอียงไปทางด้านซ้ายของพระกรรณทั้งสองข้าง ซึ่งถือเป็นตำหนิที่สำคัญมาก
7. รอยครูด ใต้คางขณะถอดพิมพ์
8. ฝ่ามือขวาที่วางบนตักใหญ่ มีนิ้วหัวแม่มือกางออก รอยนิ้วมือทั้งสี่ถูกกดทับลงไปบ้างขณะที่ถอดแม่พิมพ์
9. เส้นจีวรที่พาดจากบ่าซ้ายลงมาที่ซอกแขนขวา เป็นเส้นที่ยุบลงเล็กน้อย
10.  เส้นสะดือใต้เส้นจีวรเป็นรอยบุ๋มของสะดือ
11. พิมพ์หลังขององค์พระปรกโพธิ์ มีก้านโพธิ์ เป็นเส้นขดกันตามธรรมชาติ และถือเป็นตำหนิสำคัญของพุทธศิลป์พระรอดพิมพ์ใหญ่
12. เส้นขอบพระเศียร บริเวณที่อยู่ใต้ใบโพธิ์ จะมีเส้นขอบพระเศียรทั้งซ้ายและขวา แต่ส่วนมากจะติดเพียงเส้นเดียวด้านขวาขององค์พระ
13. ใบโพธิ์ด้านหลัง มีทั้งหมดประมาณ 24 ใบ แต่ละใบมีขนาดแตกต่างกัน จึงขอให้สังเกตเพียงสองถึงสามใบซึ่งมีลักษณะเหมือนกันเพราะมาจากแม่พิมพ์เดียวกัน
14. ฐานล่างสุด เป็นฐานวามชั้นซ้อนกัน
15. เส้นน้ำตก สำหรับพระรอดพิมพ์ใหญ่ จะมีตำหนิแม่พิมพ์เป็นเส้นน้ำตกเล็ก ๆ จากใต้ข้อศอก 1 เส้นทะลุลงมาที่ใต้ตักด้านซ้าย เป้นพุทธศิลป์ของขัดสมาธิเพชร  ใต้ตักมีน้ำตกเส้นเล็ก ๆ ประมาณ 3 เส้น และทะลุลงมาที่ใต้ฐานเป็นเส้นน้ำตกที่ห่างมาก หรือเกือบจะไม่ติด
16. บริเวณใต้สุดขององค์พระเป็นจุดที่ถอดพิมพ์โดยกดถอดขึ้น  ที่ก้นขององค์พระจะมีรอยยุบของการถอดพิมพ์ ในวงการพระเครื่องเราเรียกว่าเป็นตูดแมลงสาบ
ประเด็นสำคัญของการดูพระแท้ก็คือพระที่ไม่มีการตัดขอบ  ขอบนอกพิมพ์มักจะปลิ้นขึ้นคมชัดมาก อันเป็นเอกลักษณ์ของการดูพระแท้  ถ้าขอบไม่ปลิ้น ก็อาจจะเป็นพระที่ถอดพิมพ์ในภายหลังหรือเป็นพระปลอมครับ และแน่นอนว่าทั้งพิมพ์หน้าและพิมพ์หลังจะต้องมีดินขี้กรุซึ่งฝังแน่นมาก ล้างออกอย่างไรก็ไม่หมดจึงจะเป็นพระแท้ครับ

FB : สิทธิโชค สุทธิภาค

You cannot view this attachment.